پیش از ورود به مباحث تخصصی درباره فمینیسم در هنرهای تجسمی، ضروری است ابتدا مفهوم فمینیسم را با دقت بیشتری درک کنیم. فمینیسم مکتبی فکری است که مجموعه‌ای از ایده‌ها و باورها را در راستای دستیابی به برابری جنسیتی مطرح می‌کند. این جنبش تاریخی از اواخر قرن نوزدهم آغاز شد و نخستین حرکت سیاسی عمده‌ای بود که زنان را در محور خود قرار داد. در آن دوران، تمرکز اصلی این جنبش بر مبارزه برای کسب حق رأی زنان بود. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، موج دوم فمینیسم شکل گرفت؛ جنبشی که فراتر از مطالبات اولیه موج اول رفت و به بررسی و مبارزه با نقش‌های سنتی خانواده، جایگاه زنان در نهادها، و سرکوب سیستماتیک آنان در سطح جهانی پرداخت. این جنبش توانست موفقیت‌های قابل‌توجهی به دست آورد و در دهه ۱۹۹۰، زمینه‌ساز قدرت‌یابی بیشتر زنان شد. در موج سوم فمینیسم، تأکید بر انتخاب آزادانه زنان بود؛ بدین معنا که زنان باید بتوانند خود را تعریف کنند، هویت خویش را به نمایش بگذارند و به فردیت کامل دست یابند. این دوره فرصتی را برای زنان فراهم آورد تا خود را بازشناسی کرده و کنترل زندگی خویش را در دست گیرند.

در عرصه هنر، هنرمندان زن فمینیست آثاری خلق کردند که به طور مستقیم ساختارهای پدرسالارانه حاکم بر جهان هنر را به چالش کشیدند. اما چگونه هنر فمینیستی گسترش یافت؟ اگرچه پیش از این دوره نیز زنان هنرمند برجسته‌ای وجود داشتند، هنر فمینیستی محصول تحولات فرهنگی عمیق آن زمان بود. این تحولات شامل جنبش‌های حقوق مدنی، ضد جنگ، آزادی‌خواهی جنسی، مبارزات فمینیستی، ترورهای سیاسی و ظهور موج‌های جدید موسیقی بود. در این میان، مقاله معروف لیندا نوچلین، مورخ برجسته هنر آمریکایی، با عنوان «چرا هیچ هنرمند زن بزرگی نبوده است؟» (۱۹۷۱)، نقطه عطفی در این مسیر محسوب می‌شود. این مقاله شرایطی را که مانع از دستیابی زنان به جایگاهی مشابه مردان در هنر می‌شد، تحلیل و نقد کرد و نقش مهمی در تحول نگرش‌ها ایفا نمود.

در این مقاله از سایت تونالیته می‌خوانید

چند نقل قول از هنرمندان فمینیست

تاریخچه

تأثیرات

چالش‌های فمینیسم معاصر و نئولیبرال

یک روش‌شناسی فمینیستی در هنر

فمینیسم و ادیان

سخن پایانی تونالیته

چاپ آثار نقاشی فمینیستی از سایت تونالیته

چند نقل قول از هنرمندان فمینیست

بیایید برخی از نقل‌قول‌های برجسته هنرمندان جنبش فمینیسم را مرور کنیم تا دید بهتری نسبت به این جریان هنری و تأثیرات آن به دست آوریم:

کلود کائون

"مردانه؟ زنانه؟ بستگی به موقعیت دارد. خنثی تنها جنسیتی است که همیشه مناسب من است."

فریدا کالو

"من واقعیت خودم را نقاشی کردم."

"پرتره‌های خودم را نقاشی می‌کنم چون اغلب تنها هستم، چون من تنها کسی هستم که به‌خوبی می‌شناسم."

"هرگز رؤیاهایم را نقاشی نکردم؛ من واقعیت خودم را نقاشی کردم."

روث آساوا

"برایم مهم نیست که کارم هنر نامیده شود یا صنعت؛ این تنها تعریفی است که دیگران بر آثار می‌گذارند."

سنگا نگودی

"جوراب‌شلواری استفاده‌شده را دوست دارم، زیرا وقتی زنی آن را می‌پوشد، اغلب تحت فشار زیادی است."

هواردنا پیندل

"جنبش زنان… به‌ندرت درباره انتظارات از زنان رنگین‌پوست و همه افراد رنگین‌پوست صحبت می‌کند که در واقع ۸۵ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند."

کارا رومرو

"چیزی که می‌خواهم فریاد بزنم، دانش و قدرت زنان بومی جهان است."

تاریخچه

تاریخچه این جنبش، به‌ویژه در دهه‌های اخیر، توجه گسترده‌ای را به خود جلب کرده است. هنرمندان زن برای مدت‌ها از روایت تاریخ هنر غربی کنار گذاشته شده بودند و آثارشان در موزه‌ها و گالری‌ها مورد کم‌توجهی قرار می‌گرفت. این وضعیت از دهه ۱۹۷۰، با تلاش‌های تاریخ‌نگارانی همچون لیندا نوچلین و آن ساترلند هریس، دستخوش تغییر شد. نمایشگاه تاریخی «هنرمندان زن: ۱۵۵۰-۱۹۵۰» که در سال ۱۹۷۶ برگزار گردید، نقطه عطفی در این تحولات به شمار می‌رود.

نوچلین در مقاله معروف خود با عنوان «چرا هنرمندان بزرگ زن وجود ندارند؟» به‌طور سیستماتیک نشان داد که چگونه تاریخ هنر، آگاهانه یا ناآگاهانه، هنرمندان زن را نادیده گرفته است. این جنبش صرفاً بر بازیابی آثار هنرمندان زن متمرکز نبود، بلکه به نقد و بررسی موانع نهادی و اجتماعی که منجر به حاشیه‌نشینی زنان در تاریخ هنر شده بود نیز پرداخت. به‌ویژه هنرمندان زن امپرسیونیست، از جمله برت موریسو، مری کست و ماری براکموند، که در زمان خود مورد تحسین قرار گرفته بودند، در گذر تاریخ به‌تدریج از روایت‌های هنری حذف شدند.

این جنبش تلاش کرد تا نه تنها جایگاه این هنرمندان را احیا کند، بلکه به بازاندیشی در ساختارهای تاریخی و فرهنگی بپردازد که مانع از برابری جنسیتی در هنر شده‌اند.

تأثیرات

این سبک هنری تأثیرات عمیقی بر تاریخ هنر در آمریکا و بریتانیا برجای گذاشته است. در حالی که موج دوم فمینیسم در آمریکا عمدتاً توسط زنان طبقه متوسط سفیدپوست هدایت می‌شد، در بریتانیا این جنبش جنبه‌های متنوع‌تری داشت و گروه‌های اجتماعی مختلف، از جمله جریان‌های چپ‌گرا را نیز در بر می‌گرفت. در این دوران، هنرمندان سیاه‌پوست به بررسی تأثیرات متقابل نژادپرستی و تبعیض جنسیتی پرداختند و تلاش کردند مسائل نژادی را در جریان‌های هنری مطرح کنند.

نمایشگاه‌هایی نظیر «فمینیسم‌های جهانی» که در سال ۲۰۰۷ در موزه بروکلین برگزار شد، گامی مهم در گسترش تاریخ هنر به فراسوی مرزهای غرب و پرداختن به مسائل نژادی و جنسیتی بود. این نمایشگاه‌ها بار دیگر توجهات را به هنرمندانی چون کته کولویتس و هلن فرانکن‌تالر جلب کردند، هنرمندانی که در دوران خود شهرت داشتند اما در روایت‌های تاریخی هنر کمتر مورد توجه قرار گرفتند.

چالش‌های فمینیسم معاصر و نئولیبرال

این جنبش در دهه‌های اخیر با چالش‌های نوینی روبه‌رو شده است. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، ظهور فمینیسم نئولیبرال است که به‌جای تأکید بر حقوق جمعی زنان، بر فردگرایی و منافع اقتصادی متمرکز شده است. فمینیسم نئولیبرال بسیاری از مطالبات جمعی موج دوم را کنار گذاشته و به بهره‌برداری اقتصادی از موفقیت‌های زنان پرداخته است.

در دهه ۱۹۹۰، گرزلدا پولاک در مقاله‌ای با طرح این پرسش که «آیا تاریخ هنر می‌تواند فمینیسم را زنده نگه دارد؟» به نقد بازنمایی‌های طبقاتی، نژادی و جنسیتی در تاریخ هنر پرداخت و این روایت‌ها را به چالش کشید.

یک روش‌شناسی جنبش زنان در هنر

جنبش هنری زنان، نه تنها در دهه‌های اخیر بلکه از دوران‌های گذشته، همواره در حال تکامل بوده است. هنرمندان زن با بهره‌گیری از استراتژی‌هایی همچون توانمندسازی، مدیریت بیان شخصی، همکاری‌های هنری و گسترش مرزهای رسانه‌ای، در بازتعریف جایگاه زن در هنر نقشی مؤثر ایفا کرده‌اند. این تلاش‌ها همچنان ادامه دارد و هنرمندان جدیدی روزبه‌روز به این جنبش می‌پیوندند.

فمینیسم و ادیان

این جنبش همواره در تلاش بوده است تا مفاهیم جدیدی از برابری و حقوق زنان را معرفی کند، حتی در مواجهه با چالش‌های فرهنگی و مذهبی. در بسیاری از ادیان، نقش زنان به‌صورت سنتی و تحت تأثیر ساختارهای پدرسالارانه تعریف شده است و در جوامع دینی، اغلب زنان به نقش‌های خانگی و تربیتی محدود شده‌اند. با این حال، به‌ویژه در دهه‌های اخیر، این جنبش کوشیده است تا با ارائه تفاسیر نوین و عادلانه از متون دینی، حقوق و جایگاه زنان را به‌طور کامل در نظر بگیرد.

هنرمندان زن مسلمان و فمینیست‌ها در این حوزه نقش قابل‌توجهی ایفا کرده‌اند. یکی از نمونه‌های برجسته، آمانی است؛ مدیری زن و مسلمان که در دهه ۲۰۰۰ با نوآوری‌های خود در دنیای هنر و فرهنگ، توانست صدای زنان مسلمان را به گوش جهانیان برساند. آمانی، که گاهی از او به‌عنوان «مارتا استوارت پاکستانی» یاد می‌شود، نه تنها در عرصه هنر بلکه در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی نیز موفق شد در برابر محدودیت‌های دینی و فرهنگی صدای خود را به شکلی تأثیرگذار مطرح کند.

آمانی با بهره‌گیری از هنر انتزاعی و مفاهیم فمینیستی نشان داد که زنان مسلمان می‌توانند ضمن حفظ هویت مذهبی خود، از حقوق برابر و آزادی‌های فردی برخوردار باشند. هنر انتزاعی این فرصت را برای هنرمندان فمینیست و مسلمان فراهم کرد تا مفاهیم پیچیده مذهبی و اجتماعی را به شکلی غیرمستقیم و از طریق نمادگرایی و رنگ‌های انتزاعی بیان کنند. این رویکرد، به‌ویژه در جوامع سنتی و مذهبی که نقض حقوق زنان در آن‌ها به‌طور گسترده پذیرفته شده بود، تأثیرات عمیقی به همراه داشت و موجب شد صدای زنان مسلمان در عرصه‌های دینی و اجتماعی بیش از پیش شنیده شود.

چاپ آثار نقاشی فمینیستی از سایت تونالیته

اگر به دنبال خرید آثار هنری فمینیستی هستید که الهام‌بخش و تأثیرگذار باشند، وب‌سایت تونالیته گزینه‌ای ایده‌آل است. در این سایت می‌توانید مجموعه‌ای از نقاشی‌های معروف جهان را بیابید که از دیدگاه هنرمندان زن و مسائل اجتماعی سخن می‌گویند. آثار موجود با بهترین کیفیت بر روی پارچه کنواس چاپ می‌شوند تا جزئیات به دقیق‌ترین شکل ممکن بازآفرینی شوند.

قیمت نقاشی جنبش زنان

قیمت‌گذاری نقاشی‌ها در تونالیته به گونه‌ای انجام شده است که برای هر سلیقه و بودجه‌ای مناسب باشد. چه به دنبال خرید اثری هنری و خاص با کیفیت بالا باشید و چه بخواهید اثری با مضامین فمینیستی برای تزئین فضای خود انتخاب کنید، وب‌سایت تونالیته مجموعه‌ای متنوع از گزینه‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهد. از آثار هنرمندان برجسته و شناخته‌شده گرفته تا آثار نوآورانه و جدیدتر، همگی با طیف وسیعی از قیمت‌ها ارائه شده‌اند تا شما بتوانید اثر مورد علاقه خود را به‌آسانی پیدا کنید.

خرید نقاشی فمینیستی

قیمت‌گذاری آثار هنری در تونالیته به‌گونه‌ای است که برای هر سلیقه و بودجه‌ای مناسب باشد. از آثار هنرمندان برجسته گرفته تا آثار هنرمندان جدید، همگی با تنوع گسترده‌ای از قیمت‌ها ارائه می‌شوند. تنها کافی است به فروشگاه آنلاین سایت مراجعه کرده، اثر دلخواه خود را انتخاب و خرید خود را به‌سادگی تکمیل کنید.